Say Thang Máy Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục Hiệu Quả
21/07/2025
Tin tức
Say thang máy là hiện tượng phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi, người có tiền sử rối loạn tiền đình hoặc mắc các hội chứng như sợ không gian kín (Claustrophobia) và sợ độ cao. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp người dùng cảm thấy thoải mái và an toàn hơn khi sử dụng thang máy.
Say thang máy là gì?
Say thang máy là tình trạng xảy ra khi người sử dụng không thể thích ứng với sự thay đổi đột ngột về độ cao và chuyển động của thang máy với biểu hiện thường gặp như: Chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn hoặc nôn, khó thở, tim đập nhanh, đổ mồ hôi lạnh, da tái nhợt. Trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến tụt huyết áp và ngất xỉu.
Tình trạng này thường gặp ở người cao tuổi hoặc những người mắc các hội chứng như sợ không gian kín, sợ độ cao.
Tình trạng say thang máy thường gặp ở những người cao tuổi hoặc người mắc hội chứng về sợ không gian kín, sợ độ cao,…
Dấu hiệu say thang máy
Mức độ và loại dấu hiệu của say thang máy có thể khác nhau ở mỗi người. Dưới đây là 1 số biểu hiện cụ thể:
Chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn hoặc nôn tương tự phản ứng như say tàu xe ở mức độ nhẹ
Cảm giác mất thăng bằng, lảo đảo
Đổ mồ hôi lạnh, da xanh xao hoặc tái nhợt
Đau đầu âm ỉ hoặc dữ dội, đặc biệt ở những người nhạy cảm với áp suất hoặc có tiền sử đau nửa đầu
Khó thở, hụt hơi, tim đập nhanh
Cảm giác lo lắng, bồn chồn, khó tập trung, tăng tiết nước bọt do tâm lý lo lắng khi sử dụng thang máy,…
Nguyên nhân say thang máy
Một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng say thang máy có thể kể đến như:
Tốc độ di chuyển của thang máy quá nhanh: Thang máy di chuyển với tốc độ cao hoặc thay đổi tốc độ đột ngột có thể khiến cơ thể không kịp thích nghi, dẫn đến cảm giác chóng mặt và buồn nôn, đặc biệt với những người có hệ thống tiền đình nhạy cảm hoặc mắc các chứng rối loạn thăng bằng.
Không gian thang máy quá bí bách: Không gian kín và thiếu thông gió trong thang máy có thể gây cảm giác ngột ngạt, khó thở, đặc biệt đối với những người nhạy cảm hoặc mắc hội chứng sợ không gian kín.
Có mùi khó chịu trong thang máy: Mùi hôi, mùi hóa chất hoặc mùi cơ thể trong thang máy có thể kích thích cảm giác buồn nôn ở một số người. Những mùi này có thể xuất phát từ việc ăn uống trong thang máy, mùi dầu nhớt từ máy móc, hoặc mùi từ các đồ dùng có mùi mạnh.
Yếu tố tâm lý: Tâm lý lo lắng, sợ hãi khi sử dụng thang máy có thể làm tăng cảm giác chóng mặt và buồn nôn. Đặc biệt, những người mắc hội chứng sợ thang máy (Elevatophobia) sẽ có phản ứng mạnh hơn, có thể cảm thấy khó thở, tim đập nhanh, buồn nôn và đổ mồ hôi lạnh khi sử dụng thang máy.
Tình trạng sức khỏe cá nhân khác: Người có tiền sử rối loạn tiền đình, huyết áp thấp hoặc mắc các hội chứng như sợ không gian kín, sợ độ cao sẽ dễ bị say thang máy hơn do họ bị khó thích nghi với sự thay đổi đột ngột về độ cao và chuyển động trong thang máy.
Hội chứng sợ thang máy có thể có biểu hiện như những cơn hoảng loạn nhỏ
Bí quyết khắc phục tình trạng say thang máy hiệu quả
Trong quá trình sử dụng thang máy, bạn có thể làm những điều sau để giảm tình trạng say thang máy:
Giữ tâm lý thoải mái, tránh lo lắng quá mức: Để có tâm lý thoải mái trước khi bước vào thang máy, bạn hãy cố gắng thư giãn, hít thở sâu và nghĩ đến những điều tích cực. Việc giữ tâm lý thoải mái sẽ giúp cơ thể thích nghi tốt hơn với chuyển động của thang máy.
Tập trung nhìn vào một điểm cố định phía trước: Khi ở trong thang máy, bạn hãy tập trung nhìn vào một điểm cố định như bảng điều khiển hoặc cửa thang máy, tránh nhìn xung quanh hoặc nhìn ở góc quá rộng vì có thể gây rối loạn hình ảnh.
Tránh nhìn lên xuống hoặc nhìn ngang theo chuyển động của thang máy: Nhìn theo hướng chuyển động của thang máy có thể làm tăng cảm giác chóng mặt và buồn nôn. Thay vào đó, bạn hãy giữ ánh mắt ở mức ngang tầm và tránh quay đầu đột ngột. Ví dụ, khi thang máy bắt đầu di chuyển, hãy giữ đầu và mắt ở vị trí cố định, không nhìn lên trần hoặc xuống sàn.
Hít thở sâu và chậm rãi: Thở sâu và chậm rãi giúp cung cấp đủ oxy cho cơ thể và giảm cảm giác lo lắng. Bạn có thể thử hít vào bằng mũi trong 4 giây, giữ hơi trong 2 giây, sau đó thở ra bằng miệng trong 6 giây.
Giữ tư thế thẳng đứng, tránh cúi đầu hoặc nghiêng người: Giữ tư thế thẳng đứng, hai chân rộng bằng vai và phân bổ trọng lượng đều trên cả hai chân khi ở trong thang máy,… sẽ giúp cơ thể duy trì thăng bằng và giảm áp lực lên hệ thống tiền đình, giúp bạn giảm cảm giác chóng mặt khi ở trong thang.
Nếu cảm thấy khó chịu, hãy nhắm mắt lại một lát: Nhắm mắt giúp giảm kích thích thị giác và cho phép cơ thể tập trung vào việc duy trì thăng bằng, giảm cảm giác buồn nôn và chóng mặt.
Ngoài ra, bạn có thể trò chuyện hoặc làm việc khác khi đứng trong thang máy để đánh lạc hướng sự tập trung vào cảm giác khó chịu. Sau khi đi ra thang máy, bạn hãy hít thở đều để cơ thể trở về trạng thái ổn định nhanh chóng.
Bạn có thể làm việc khác để đánh lạc hướng cho cơ thể khỏi sự tập trung vào những điều gây sợ hãi
Trong trường hợp chưa lắp đặt thang máy, gia chủ nên:
Chọn thang máy có tốc độ di chuyển 0.15m/s: Theo tiêu chuẩn EN 81-41:2010 (tiêu chuẩn an toàn cho thang máy trục vít tại Châu Âu), tốc độ lý tưởng cho thang máy gia đình thấp tầng là 0.15 m/s – tương đương khoảng 9m/phút để đảm bảo độ êm ái cao, hạn chế rung lắc khi khởi động, dừng tầng, tránh cảm giác “hẫng”, chóng mặt do thay đổi độ cao đột ngột.
Chú ý chọn thang máy có tay vịn: Tính năng này giúp người dùng dễ dàng đứng vững trong thang máy, tạo cảm giác an tâm hơn khi đứng trong cabin, nhất là khi người dùng đi một mình.
Chú ý các tính năng giúp thang máy thông thoáng hơn: Bạn có thể chọn thiết kế vách cabin kính/giếng thang kính để giảm cảm giác bị “giam cầm” trong không gian nhỏ hẹp, quạt thông gió đảm bảo sự thông thoáng cho không gian, giảm cảm giác ngột ngạt, nóng bức,…
Câu hỏi thường gặp khi sử dụng thang máy
a. Tại sao đi thang máy bị chóng mặt?
Chóng mặt khi đi thang máy là tình trạng thường gặp ở người lớn tuổi, người có cơ địa nhạy cảm hoặc có tiền sử rối loạn tiền đình, huyết áp thấp. Nguyên nhân là do sự thay đổi đột ngột về độ cao, hiệu ứng thị giác khi thang máy di chuyển, tốc độ thang máy và những yếu tố tâm lý khác.
b. Hội chứng sợ thang máy là gì?
Hội chứng sợ thang máy – còn gọi là Elevatophobia – là một dạng rối loạn lo âu thuộc nhóm ám ảnh chuyên biệt. Người mắc hội chứng này thường trải qua cảm giác hoảng loạn, khó thở, vã mồ hôi, chóng mặt hoặc thậm chí ngất xỉu khi nghĩ đến hoặc sử dụng thang máy. Hội chứng này thường liên quan mật thiết đến hội chứng sợ không gian kín, sợ độ cao hoặc các trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ như bị kẹt trong thang máy, hoặc chứng kiến người khác gặp tai nạn liên quan đến thang máy.
Thang máy Nhà Việt, đảm bảo trải nghiệm di chuyển an toàn cho người dùng
.png "KIỂM ĐỊNH THANG MÁY - QUY TRÌNH, THỜI HẠN KIỂM ĐỊNH (PHẦN 2)")
 và sợ độ cao. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp người dùng cảm thấy thoải mái và an toàn hơn khi sử dụng thang máy.&){kind=link}